Ngày đăng: 25/12/2015, 17:13
Tìm hiểu trường phái hội họa ấn tượng Hội họa xuất từ lâu, từ chữ viết người chưa xuất hiện, từ lịch sử mỹ thuật ta mang tổng kết: hội họa ngôn ngữ để truyền đạt ý tưởng tác phẩm sử dụng kỹ thuật (nghệ) phương pháp (thuật) họa sỹ Trong hội họa, thuật ngữ “trường phái” dùng để phong thái, phân loại nhóm họa sỹ có chung kỹ thuật phương pháp thể Để tìm hiểu kĩ sâu số trường phái văn nghệ đó, chúng em xin chọn đề tài số: “Trình bày Trường phái hội họa Ấn tượng, Hậu ấn tượng” NỘI DUNG I THỜI GIAN TỒN TẠI CỦA MỖI TRƯỜNG PHÁI VÀ SỰ HÌNH THÀNH CỦA NÓ TRONG THẾ GIỚI MĨ THUẬT Trường phái Ấn tượng – Impresionnism (1874-1886) Ấn tượng (tiếng Pháp: Impressionnisme; tiếng Anh: Impressionism) trào lưu văn nghệ khởi đầu Paris (Pháp) vào cuối kỷ 19 Từ khoảng kỉ thứ 19, phương pháp để họa sĩ thành công trưng bày tranh Salon, Paris Salon triển lãm tranh văn nghệ thức hàng năm Người họa sĩ đoạt giải thưởng Salon đồng thời nhận hội có hợp đồng béo bở sáng tạo tác phẩm văn nghệ phục vụ cho phủ nhiều đại gia tư sản thường có thị hiếu hội họa hàn lâm thống Khi họa sĩ phái Ấn tượng nộp tranh cho Salon, tác phẩm họ thường bị từ chối hết Ban Giám khảo Salon khuyến khích, trưng bày trao giải thưởng cho tác phẩm theo phái Tân cổ kính So với họ, tác phẩm họa sĩ phái Ấn tượng gồm nét bút liều lĩnh, không hoàn thiện gây xúc phạm Tên gọi “ấn tượng” nhà phê bình hàn lâm Louis Leroy gọi theo tranh tiếng Claude Monet: Impression, soleil levant (Ấn tượng mặt trời mọc) Trường phái ấn tượng đánh dấu bước tiến trọng yếu hội họa Trường phái tạo dựng từ Paris đại.Đó chất xúc tác, nơi xuất phát đề tài trường phái ấn tượng Trong thập niên 1850, Paris tp thời Trung cổ với đường quanh co, nhỏ hẹp, thiếu vệ sinh thiếu ánh sáng Vào khoảng thập niên 1870, thời hoàng kim trường phái ấn tượng, tp cũ già nua bị phá bỏ thành bình địa để từ xây dựng lại thủ đô với đại lộ dài, với hàng dãy tiệm cà phê, quán ăn, nhà hát Cuộc triển lãm vào năm 1874 họa sĩ Ấn tượng trưng bày tranh Ấn tượng mặt trời mọc Monet dường điểm báo cho xuất hiện, bung mở văn nghệ tạo hình, tảng xuất sau Trường phái hội họa Hậu Ấn Tượng – Post impressionism (1886-1910) Trường phái Hậu Ấn tượng Châu Âu từ cuối kỉ 19 Hậu ấn tượng tên gọi chung để tới nghệ sĩ thuộc thời kỳ sau trường phái ấn tượng Trường phái ấn tượng bước ngoặt hội họa, rũ bỏ tư tưởng tồn nhiều năm châu Âu Từ sau ấn tượng, nhiều nghệ sĩ độc lập tìm tòi sáng tạo theo hướng khác Mặc dù họ phong thái sáng tác giống nhau, gọi chung hậu ấn tượng Thuật ngữ nhà phê bình người Anh Roger Fry đặt họa sĩ Paul Cézanne, Paul Gauguin, Vincent Van Gogh Các nghệ sĩ hậu ấn tượng từ chối rập khuôn theo chủ nghĩa ấn tượng người tìm cách bật cá tính mình, có thái độ biểu chủ nghĩa hình họa, màu sắc cách giải đề tài Đó thực làm ra văn nghệ với tuyên ngôn thẩm mĩ khác, không giống với văn nghệ kĩ thuật xu hướng ấn tượng mà họ tham gia trước II ĐẶC TRƯNG SÁNG TÁC CỦA MỖI TRƯỜNG PHÁI Trường phái Ấn tượng Nét đặc trưng trường phái tranh Ấn tượng cách sử dụng màu sắc va đập, ánh sáng tự nhiên, lối vẽ bất nghi thức, đường nét thô ngắn để tập trung thể cảm nhận ban đầu, tức thời đối tượng Flood at Port-Marly, 1876 Alfred Sisley Đề tài: Đề tài tranh họa sĩ Ấn Tượng thường hiện đại, hướng thiên nhiên, cảnh sắc tp nước Pháp với các đại lộ và khu giải trí ở Paris, khu ngoại ô tràn ngập dân du lịch và giới kỹ nghệ Con mắt nhìn nhận mới, nhanh, không thành kiến, thể xúc cảm, tâm tư trước đề tài Đó phụ nữ Paris đại công viên, quán café…trong tranh Renoir, cảnh ngoại ô Paris tranh Monet, Camille Pissarro và Alfred Sisley, cảnh múa bales tranh Degas Kỹ thuật: Bức tranh vẽ nhanh, chủ trương ghi lại khoảnh khắc tức thời, tổng quan đề tài lúc nhìn Bố cục tranh không theo quy luật, không trọng vào cụ thể mà tóm bắt toàn diện cảnh vật Ánh sáng màu sắc: Ánh sáng trọng với mục đích tóm bắt hiệu ứng thị giác ghi nhận từ giới xung quanh Bức tranh có pha trộn không hạn chế màu với nhấn mạnh đến thay đổi chất lượng độ sáng tranh Các vẽ thường có màu sắc rực rỡ, cường điệu không tự nhiên, đối chọi, va đập mạnh, bỏ qua quy luật tối sáng phương pháp cổ kính Ánh sáng khí trời tràn ngập khắp tranh thay cho nguồn sáng đèn vốn nguồn sáng trước Đường nét: Lối vẽ bất nghi thức với đối tượng, nét vẽ ngắn, sắc nét cọ, đường quệt màu phong phú (stroke, tache), thô tạo cảm tưởng tranh chưa hoàn thiện Các họa sĩ tiêu biểu trường phái Ấn tượng: Nhóm họa sĩ Ấn tượng Paris đồng thời người bật trường phái Tuy có chung xu hướng văn nghệ Án tượng tranh họa sĩ lại có nét đặc trưng khác tạo thành phong phú phong phú cho trường phái: Claude Monet ( 1840 -1926): Được mệnh danh “người cha hội họa ấn tượng”, họa sĩ tiêu biểu tiếng số trường phái với số lượng tác phẩm khổng lồ quan niệm văn nghệ quán suốt đời Ông coi ” Họa sĩ khoảnh khắc phù du”, “nhà biểu tượng màu sắc” Tranh ông ý tới thiên nhiên, coi trọng diễn tả ánh sáng màu sắc, ghi lại tươi ấn tượng ban đầu cách trung thực tuyệt đối Những tranh sân vườn, hoa súng ông công chúng đặc biệt yêu thích Camille Pissarro ( 1830 -1903): Họa sĩ người Pháp gương mặt tiêu biểu trường phái Ấn tượng Ấn tượng Pissarro yêu thích cảnh đồng quê thể đề tài tranh cảnh lao động cánh đồng, cảnh sông nước Những tranh tiếng ông nhà từ Montfoucault, đường Toits, Mùa xuân ởPontoise Pierre Auguste Renoir (18411919): Họa sĩ người Pháp, bạn tri kỷ đồng khởi xướng trường phái tranh Ấn tượng với Claude Monet Ông họa sĩ đề cao vẻ đẹp, đặc biệt vẻ đẹp thể nữ giới Ông ưa thích mô tả tác dụng ánh sáng mặt trời hình thể phụ nữ hoa “Renoir thân cuối truyền thống chuyển tiếp từ Rubens tới Watteau” Alfred Sisley (1839 -1899): Là họa sĩ người Anh, theo trường phái Ấn tượng Pháp Tranh ông mô tả “gần tính chất chung nhất, có ý tưởng khách quan từ sách tranh theo trường phái ấn tượng” Không gian khung trời tác phẩm ông gây ấn tượng nhiều Ông tập trung vào mảng đề tài khung cảnh người quán họa sỹ theo trường phái Các tác phẩm tiếng Sisley Đường Moret, Những đồi cát, Chiếc cầu Moret Paul Cézanne (1889 – 1906): Họa sĩ người Pháp cho điểm kết nối trường phái Ấn tượng trường phái lập thể, “cha đẻ hội họa đại” Tranh Cezanne thường thể sắc xảo thiết kế, màu sắc pha trộn Đặc trưng dễ nhận ra nét vẽ tìm tòi nhạy cảm Trường phái Hậu ấn tượng: Những tranh thuộc trường phái ấn tượng vẽ nét cọ nhìn thấy được, pha trộn không hạn chế màu với nhấn mạnh đến thay đổi chất lượng độ sáng tranh Hai ý tưởng đáng ý trường phái là: Bức tranh vẽ nhanh với mục đích ghi lại cách xác tổng quan khung cảnh.Tiếp theo sau thể nhìn mới,nhanh không thành kiến; khác với trường phái thực,tự nhiên Một vài tác phẩm tiêu biểu Alfred Sisley (1839-1899) Mary Cassatt (1844 -1926) Edouard Manet khởi đầu cho lý thuyết màu sắc, ánh sáng có phần chuyển động điều trở thành mục tiêu họa sĩ Ấn tượng Phần kết mà Manet đạt họa phẩm thuộc thời kỳ đầu ông Nó khiến họa sĩ quan tâm đến mặt phẳng phẳng dẹt mặt phẳng mà họ sáng tác Điều trở thành trọng yếu sau này, họa sĩ sử dụng bút cứng, bàn chải tạo vết cào, rạch, dấu vết khác mang lại cho người thưởng ngoạn trải nghiệm tác phẩm, trải tác phẩm số cảm tưởng họa sĩ sáng tác Đó bước khởi đầu loại hình có tính vật lý hội họa để cuối trở thành đề tài ý nghĩa hội họa Trừu tượng Yếu tố thời tiết, ánh sáng mặt trời thúc đẩy đến thiên nhiên tạo cho nghệ sĩ Ấn tượng hiệu đáng kể Họ hiểu làm mờ làm tối phần vật thể đạt hiệu mạnh mẽ tựa ánh sáng mặt trời thời tiết sương mù thúc đẩy đến thiên nhiên họ vẽ trời Điển tranh Claude Monet, loại tranh ông vẽ đống rơm, nhà thờ, hoa súng, hoa cánh đồng, cầu Waterloo loạt tranh vẽ sân vườn Nhằm đạt vẻ rung động ánh sáng, họa sĩ Ấn tượng triển khai gối lên màu sắc bổ sung vùng rộng nhằm tạo sáng chói to lớn để diễn tả vùng tối họ sử dụng màu sắc đối nghịch với màu vật thể in bóng nước Họ làm sống lại kỹ thuật cũ tạo vệt sơn dày nhằm nắm bắt phản ánh ánh sáng thực từ mặt phẳng Kỹ thuật gọi sơn theo lối “đốm” Tuy vậy, bước ngoặt trọng yếu nghệ sĩ Ấn tượng sử dụng màu sắc hòa trộn từ màu riêng rẽ Ta tìm tiếng nói chung Ấn tượng với việc phóng to điểm ảnh số ngày nay, ta phóng đại với mức độ nhiều chục lần.Và việc họa sĩ Ấn tượng loại bỏ sắc đen khỏi tác phẩm mà thay vào phân giải bóng tối thành quệt màu nhỏ đan xen, tạo thứ bóng tối có màu rung rinh ẩn Vì mà mặt tranh trở nên sáng, điều thân thiện với tính chất hình điện tử sau Điều nhất định đóng góp to lớn họa sĩ Ấn tượng văn nghệ đại Những thu lượm khoa học thông qua việc tìm hiểu quang học giúp cho họa sĩ Ấn tượng có khai thác vẻ lung linh tự nhiên Trong tác phẩm Renoir, ông khai thác vệt sáng lung linh tán lá, thảm cỏ… III ĐẶC ĐIỂM NỔI BẬT QUA TỪNG SÁNG TÁC 1.Trường phái Ấn tượng: Trường phái hội họa ấn tượng mốc trọng yếu phát triển mĩ thuật châu Âu, đánh dấu giai đoạn khởi đầu phá vỡ quy tắc mang tính hàn lâm,cứng nhắc, tôn trọng tự sáng tạo ngời họa sĩ Trường phái hội họa ấn tượng nảy sinh họa sĩ tên tuổi có nhiều đóng góp cho lịch sử mĩ thuật giới Họa sĩ Mô – nê (Claude Monet) (1840-1926): Là nhà sáng lập trường phái ấn tượng ( với họa sĩ Pierre Auguste Renoir) họa sĩ tiêu biểu trường phái hội họa ấn tượng Mônet họa sĩ hăm hở, miệt mài với tìm hiểu ánh sáng màu sắc, vẽ vẽ lại cảnh nhiều lần với không gian, thời gian khác Nhà thờ Ru – văng Ông người quan tâm tới vẻ tươi rói, rực rỡ cảnh vật nét bút phóng khoáng xác Một số tác phẩm tiêu biểu: Ấn tượng mặt trời mọc, Hoa súng, Nhà thờ lớn Ru – văng, mặt trời mọc Được vẽ năm 1872 cảng Lơ vơ (Hà lan) lấy tên để dặt cho trường phái hội họa – trường phái Ấn tượng Bức tranh cảnh sớm mai hải cảng, Nếu nhìn kỹ tranh thấy mờ ảo hậu cảnh vầng màu da cam ánh lên qua lớp xương dày đặc đăng chiếu xuống khoảng trống gian màu xanh pha tím mang nét màu xanh lơ, in hình bóng cối, bến nước, thuyền Họa sĩ Vanh – xăng Van gốc: (Vincent Van Gogh) ( 1853 – 1890) Là họa sĩ người Hà Lan, sinh gia đình sư mục nghèo Năm 1886, ông tới Pháp sinh sống sáng tác cuối đời Đây thời ký sáng tác phong ohus ông với đề tài phản ánh sinh hoạt người nông dân, người lao động bình thường tranh phong cảnh Tranh họa sĩ có nét đặc biệt màu sắc rực rỡ phối hợp với hình, cộng với nét bút mạnh mẽ, không gian tràn đầy tạo tranh đầy kịch tính Một số tác phẩm tiêu biểu: Những người ăn khoai, Cánh đồng Ô – vơ, Hoa hướng dương, Quán cà phê đêm,… Bức tranh : Những người ăn khoai.: Ý tưởng tranh: Họa sĩ Vanh- xăng Van gốc muốn mô tả người nông dân cách chân thực Ông chọn vẽ người nông dân xấu xí thô kệch theo với ngoại hình vốn có người nông dân cách họ trở nên tự nhiên tranh Họ sống thực với thực, họ đẹp với thực sống Củ khoai tay họ trồng đào lên với mồ hôi nước mắt, đẹp không giả tạo, đẹp đương thời Bức tranh: Hoa hướng dương: Với vẻ lạnh lùng, tranh Hoa hướng dương thu hút quan tâm người thưởng thức Một số hoa tranh có biến dạnh, hệ chứng bệnh tâm thần mà hình ảnh hoa hướng dương bị đột biến Hậu ấn tượng: Các nghệ sĩ hậu ấn tượng từ chối rập khuôn theo chủ nghĩa ấn tượng người tìm cách bật cá tính mình, có thái độ biểu chủ nghĩa hình họa, màu sắc cách giải đề tài Đó thực làm ra văn nghệ với tuyên ngôn thẩm mĩ khác, không giống với văn nghệ kĩ thuật xu hướng ấn tượng mà họ tham gia trước Ba họa sĩ Paul Cézanne, Paul Gauguin,Vincent Van Gogh với ba phong thái thực làm phong phú phong phú thời kỳ ngắn ngủi vang dội đầy mê hoặc của văn nghệ Họ báo hiệu cho trào lưu nở rộ kỷ 20 Paul Cézanne: Paul Cézanne (19 tháng năm 1839 – 22 tháng 10 năm 1906) họa sĩ người Pháp thuộc trường phái Hậu ấn tượng; ông người cho điểm kết nối trường phái ấn tượng kỷ 19 tới trường phái lập thể kỷ 20 Cézanne từ bỏ yếu tố văn nghệ cổ kính xếp ảnh, quan niệm nhìn nhất, vạch màu sắc kèm theo nỗ lực để có “quan điểm sống” cách bắt tất phức tạp mà mắt xem xét.Ông muốn nhìn thấy cảm nhận đối tượng ông vẽ, nghĩ họ.Cuối cùng, ông muốn có đến độ “tầm nhìn” “liên lạc” Ông thời gian để đặt xuống nét đột quỵ thiết yếu để có “không khí, ánh sáng, đối tượng, thành phần, nhân vật, đề cương, phong cách”.Một sống lấy Cézanne trăm buổi làm việc chân dung mang ông xung quanh trăm năm mươi phiên Cezanne tin ông vẽ, ông chụp thời điểm thời gian, thông qua, quay lại.Bầu không khí xung quanh ông vẽ phần thực tiễn giật gân ông vẽ Cézanne nói rằng: “Nghệ thuật danh từ apperception cá nhân, mà thể cảm giác mà yêu cầu hiểu biết để tổ chức thành tranh” Các tác phẩm Cézanne thể sắc sảo thiết kế, màu sắc, pha trộn.Những nét vẽ tìm tòi, nhạy cảm ông mang tính đặc trưng dễ nhận ra Eugène Henri Paul Gauguin họa sĩ hàng đầu trào lưu hậu ấn tượng Paul Gauguin sinh Paris, mẹ ông người Peru gốc ga trắng Khi trẻ, Paul Gauguin thích phiêu lưu, mạo hiểm 17 tuổi, ông làm thủy thủ tàu Luzitano thực chuyến từ Le Havre, Pháp tới Rio de Janeiro Hai năm sau đó, Paul Gauguin vòng quanh giới 13 tháng với tư cách thuyền phó Năm 1871, ông từ bỏ hải quân làm việc văn phòng Bertins Paris Paul Gauguin lấy vợ, người Đan Mạch, có người Ông khởi đầu vẽ thời gian làm việc ngân hàng Năm 1874, Paul Gauguin gặp Camille Pissarro nghệ sĩấn tượng khác, vẽ tham gia trưng bày tranh Ông từ bỏ việc môi giới chứng khoán để theo đuổi hội họa Ông tiếp tục du ngoạn nhiều nơi, đến tận Tahiti, vẽ nhiều tác phẩm giá trị Một tranh tiếng ông có tên Tất cả chúng ta từ đâu đến – Tất cả chúng ta – Tất cả chúng ta đâu vẽ khổ lớn 1.39 x 3,75 mét, vẽ năm 1897, mang tính triết lý, tượng trưng sống người Dưới tác động văn nghệ dân gian in Nhật Bản , làm việc Gauguin phát triển theo hướng Cloisonnism , phong thái đặt tên nhà phê bình Édouard Dujardin để thỏa mãn với Émile Bernard phương pháp ‘s tranh với khu vực phẳng màu sắc đường nét đậm, có nhắc nhở Dujardin thời trung cổ cloisonne kỹ thuật tráng men Gauguin đánh giá mắc văn nghệ Bernard táo bạo với việc làm phong thái thích hợp với Gauguin nhiệm vụ để thể chất đối tượng văn nghệ Paul Gauguin ba gương mặt trọng yếu trào lưu hậu ấn tượng với Paul Cézanne, Vincent van Gogh Van Gogh (sinh ngày 30 tháng năm 1853, ngày 29 tháng năm 1890), danh hoạ Hà Lan thuộc trường phái hậu ấn tượng Nhiều tranh ông nằm số tác phẩm tiếng nhất, yêu thích đắt giới Van Gogh nghệ sĩ tiên phong trường phái biểu có tác động lớn tới mỹ thuật đại, đặc biệt tới trường phái dã thú (Fauvism) trường phái biểu Đức Thời niên, Van Gogh làm việc doanh nghiệp buôn bán tranh, sau giáo viên vànhà truyền giáo vùng mỏ nghèo Ông thực trở thành họa sĩ từ năm 1880 27 tuổi Thoạt đầu, Van Gogh sử dụng gam màu tối, đến tiếp xúc với trường phái ấn tượng (Impressionism) Tân ấn tượng (Neo-Impressionism) Paris, ông khởi đầu thay đổi phong phương pháp vẽ Trong thời gian Arles miền Nam nước Pháp, Van Gogh phối hợp màu sắc tươi sáng hai chủ nghĩa với phong phương pháp vẽ để tạo thành tranh có ý tưởng riêng Chỉ 10 năm cuối đời, họa sĩ sáng tác 2000 tác phẩm, có khoảng 900 họa hoàn chỉnh 1100 vẽ phác thảo Phần lớn tác phẩm tiếng Van Gogh sáng tác vào hai năm cuối đời, thời gian ông lâm vào khủng hoảng trí não tới mức tự cắt bên tai trái tình bạn tan vỡ với họa sĩ Paul Gauguin Sau Van Gogh liên tục phải chịu đựng suy nhược thần kinh cuối ông tự kết liễu đời … trọng h i h a Trường phái h nh thành từ Paris đại.Đó chất xúc tác, nơi xuất phát đề tài trường phái ấn tượng Trong thập niên 1850, Paris tp thời Trung cổ với đường quanh co, nhỏ h p, thiếu… với tính chất h nh điện tử sau Điều nhất định đóng góp to lớn h a sĩ Ấn tượng văn nghệ đại Những thu lượm khoa h c thông qua việc tìm hiểu quang h c giúp cho h a sĩ Ấn tượng có khai thác vẻ… Trường phái h i h a H u Ấn Tượng – Post impressionism (1886-1910) Trường phái H u Ấn tượng Châu Âu từ cuối kỉ 19 H u ấn tượng tên gọi chung để tới nghệ sĩ thuộc thời kỳ sau trường phái ấn tượng Trường
